فرصت رصد دورترین سیارات منظومه شمسی در هفته سوم مرداد 1402
به گزارش وبلاگ آراسا، در هفته سوم مرداد 1402، فرصت مناسبی برای تماشا بیشتر سیاره های منظومه شمسی داخلی نیست اما با نور کم ماه، در صورت داشتن ابزار نجومی مانند دوربین دوچشمی، می توان سیاره های دوردست منظومه شمسی از جمله اورانوس را رصد کرد.

با رسیدن هفته سوم مرداد 1402، ماه هم به تربیع آخر خود می رسد و نور آن هم در آسمان شب کاهش می یابد. همین موضوع هم فرصت مناسبی را برای رصد اجرام اعماق آسمان و از جمله سیاره های دوردست منظومه شمسی فراهم می نماید.
علاوه بر دورترین سیارات، غول های گازی منظومه شمسی یعنی مشتری و زحل هم آسمان این شب ها را به تسخیر خود درآورده اند و چشم انداز ها تماشای را در کنار دیگر اجرام شکل می دهند. بنابراین اگر به آسمان مناسبی دسترسی دارید، کاوش در این چشم انداز ها را از دست ندهید.
رویدادهای نجومی هفته سوم مرداد 1402
شنبه 14 مرداد
بسته به اینکه در چه نصف النهاری حضور داشته باشید، ستاره درخشان نسر واقع (Vega) حوالی ساعت 10 یا 11 شب در نزدیک ترین نقطه به بالای سر قرار گرفته است. ستاره دنب دو ساعت پس از نسر واقع از اوج می گذرد.
یکشنبه 15 مرداد
صورت فلکی دب اکبر (Ursa Major) پس از تاریک شدن هوا به صورت مورب در شمال غربی آویزان می گردد. از نقطه میانی آن، به سمت راست نگاه کنید تا مثل همواره ستاره معروف قطبی (Polaris) را در جهت شمال بیابید.
ستاره قطبی انتهای دسته دب اصغر را تشکیل می دهد. تنها ستاره های این صورت فلکی که تا حدودی می توان آن ها را حتی در آلودگی نوری شهرها تا تشخیص داد، دو ستاره انتهای بیرونی کاسه خرس کوچک هستند: کوکب (Kochab) با قدر 2 و فرقد (Pherkad) با قدر 3. در عصرهای مرداد این دو ستاره را سمت چپ بالای ستاره قطبی خواهید یافت. آن ها نگهبانان قطبی نامیده می شوند، چون بی وقفه در تمام شب و تمام سال دور ستاره قطبی می چرخند.
دوشنبه 16 مرداد
ساعت 03:33 سیاره مشتری در تربیع غربی قرار گرفته است و زمان مناسبی برای رصد آن از نخستین دقایق بامداد تا سحرگاه فراهم است.
کم کم باید برای بارش شهابی برساوشی آماده شوید. شمار کمی از این شهاب ها از هفته گذشته راه خود را به سوی زمین پیش گرفته اند و پیش بینی می گردد سال جاری در شب های 12 و 13 آگوست (21 و 22 مرداد) اوج این بارش شهابی باشد. در این صورت، با توجه به اینکه ماه در آسمان هفته آینده حضور نخواهد داشت، شرایط عالی برای رصد شهاب ها وجود دارد.
امشب مشتری فقط چند درجه پایین تر از ماه قرار گرفته است. این دو جرم تماشای همان طور که در تصویر دیده می گردد، با ارتفاع زیاد سمت جنوب شرقی آسمان قرار دارند. چشم انداز ها تلسکوپی این دو جرم فوق العاده خواهد بود؛ و به عنوان یک امتیاز، می توانید سیاره اورانوس را هم که با قدر 5.7، حدود 7 یا 8 درجه شرق ماه قرار گرفته است، ببینید.
خوشه زیبای پروین (Pleiades) هم در همان نزدیکی حضور دارد تا این چشم انداز را تکمیل کند و بسیار پایین تر از آن، پیش از طلوع خورشید، صورت فلکی شکارچی (Orion) شروع به بالا آمدن در آسمان می نماید.
سه شنبه 17 مرداد
از شب گذشته ماه همچنان در کنار سیاره مشتری قرار گرفته است و ساعت 04:16 با فاصله حدود 4.2 درجه به نزدیک ترین فاصله می رسد. ساعت 13:58 هم تربیع آخر ماه روی می دهد و بنابراین در شب های پیش رو، فرصت مناسبی برای رصد اجرام اعماق آسمان فراهم است.
با پیشروی تابستان، صورت فلکی دب اکبر کم کم در آسمان پس از غروب در سمت شمال غربی، پایین می آید. ستاره درخشان سماک رامح (Arcturus) هم در سمت غربی آسمان عصرگاهی حضور دارد و نقطه پایین بادبادک صورت فلکی گاوران (Boötes) را تشکیل می دهد.
چهارشنبه 18 مرداد
ساعت 01:20 مقارنه ماه و سیاره اورانوس با فاصله تنها حدود 1.8 درجه روی می دهد که برای رصد آن احتیاج به ابزار اپتیکی مانند دوربین دوچشمی و تلسکوپ است.
آسمان غروب بدون حضور ماه است و اگر آلودگی نوری کمی در منطقه خود دارید، زمان خوبی است که در پی بعضی اجرام اعماق آسمان مانند سحابی آمریکای شمالی (North America Nebula) در نزدیکی ستاره دنب بالای سر خود باشید. این صورت فلکی تماشایی است اما کم نور، پراکنده و از نظر بصری گریزان محسوب می گردد. وسعت سحابی حدود 1 تا 2 درجه است، بنابراین از دوربین دوچشمی بزرگ و با میدان دید کافی یا تلسکوپ با چشمی کم توان و وسیع ترین میدان دید بهره ببرید.
پنجشنبه 19 مرداد
ساعت 00:20 ماه در 4.8 درجه ای خوشه ستاره ای پروین (M45) قرار می گیرد. این هم نشینی تماشایی از بامداد تا سحرگاه قابل مشاهده است. ساعت 05:30 سیاره عطارد در بیشترین کشیدگی شرقی قرار می گیرد و عصرگاه فرصت مناسبی برای رصد آن است. این سیاره و البته مریخ کم نورتر هم، با ارتفاع پایین در غروب آسمان دیده می شوند و کمتر از 5 درجه از هم فاصله دارند.
آدینه 20 مرداد
در این زمان از سال کم کم راه شیری ارتفاع می گیرد و با توجه به اینکه ماه در آسمان حضور ندارد، پس از تاریک شدن هوا، زمان مناسبی است که قوس کهکشان را در سمت جنوب آسمان تماشا کنید که به سمت بالا و چپ از میان صورت فلکی عقاب (Aquila) و مثلث تابستانی، ذات الکرسی (Cassiopeia) امتداد یافته و به سمت برساووش (Perseus) که در شمال و شمال شرقی آسمان حضور دارد، می رود.
پس از تاریکی کامل هوا و زمانی که نسر واقع از نزدیک ترین نقطه اوج در آسمان منطقه شما عبور کرد، در نظر داشته باشید که قوری صورت فلکی کمان (Sagittarius) هم در بالاترین نقطه جنوبی خود قرار خواهد داشت و فرصت خوبی برای تماشای آن است.
دو ساعت بعد، وقتی دنب به اوج خود رسید، نوبت صورت های فلکی زیبای دلفین کوچک (Delphinus) و بزغاله (Capricornus) است که در بالاترین نقطه مسیر خود سمت جنوب آسمان قرار بگیرند.
شرایط سیارات در هفته سوم مرداد 1402
عطارد با قدر حدود 0.4 در گرگ ومیش پس از غروب با نور کم حضور دارد و برای تماشا آن باید حدود 20 یا 30 دقیقه پس از غروب خورشید، از دوربین دوچشمی بهره ببرید و بالای افق سمت غرب آسمان را بکاوید.
اگر آن را پیدا کردید، امتحان کنید که آیا می توانید سیاره کم نورتر مریخ را هم در مجاورت آن ببینید؟
زهره با توجه به اینکه مقارنه با خورشید قرار گرفته است، از دید پنهان است.
مریخ که تنها با قدر 1.8+ در آسمان حضور دارد، پس از غروب درخشنده ترین جرم در نزدیکی سیاره عطارد است. برای تماشا آن از دوربین دوچشمی بهره ببرید.
مشتری با قدر 2.5- در صورت فلکی حمل (Aries) حضور دارد و قبل یا حوالی نیمه شب سمت شرق و شمال شرقی طلوع می نماید. در شروع سحر هم با ارتفاع زیاد سمت جنوب شرقی آسمان می درخشد.
زحل با قدر 0.5 در صورت فلکی کم نور دلو (Aquarius) جای گرفته است و در گرگ ومیش پس از غروب خورشید، طلوع می نماید. ارباب حلقه های منظومه شمسی کم کم به مقابله نزدیک می گردد. بنابراین پس از تاریکی هوا، به عنوان درخشان ترین جرم در ارتفاع پایین سمت شرق و جنوب شرقی آسمان حضور دارد.
اورانوس با قدر 5.7 در صورت فلکی حمل قرار گرفته است و پیش از سپیده دم با ارتفاع زیاد، به خوبی حدود 9 درجه شرقی مشتری دیده می گردد. همان طور که گفته شد این هفته فرصت خوبی برای رصد سیارات دوردست منظومه شمسی است اما برای تماشا آن ها حداقل به دوربین دوچشمی احتیاج خواهید داشت.
نپتون با قدر 7.8 در مرز صورت های دلو و حوت جای گرفته است. این دورترین سیاره شناسایی شده منظومه شمسی، حوالی شب طلوع می نماید و قبل از طلوع آفتاب، در سمت جنوب آسمان و 2 درجه شرقی زحل قرار گرفته است.
منبع: دیجیکالا مگ